Als de dag je emoties voorbij rent
Slikken en weer doorgaan
Precies op het afgesproken moment gaat mijn telefoon. Terwijl ik met mijn hand een poging doe om Fien stil te krijgen (zij vindt telefoontjes een uitgelezen moment voor een optreden), neem ik op. Aan de andere kant van de lijn een stem die ik inmiddels te goed ken.
“Ik heb helaas niet zo goed nieuws,” zegt ze. Mijn hart krimpt al voordat ze verder praat. “Uit de foto’s blijkt dat de scoliose toch weer achteruit is gegaan sinds het laatste halfjaar.”
Ik luister naar de vervolgstappen. Nieuwe acties, nieuwe afspraken. Alles gericht op het vertragen van de achteruitgang. De puberteit heeft duidelijk lak aan al onze inzet en schroeft de schade gewoon op, terwijl wij krampachtig proberen te repareren wat krom groeit. Als ik ophang, trekt het verdriet langzaam door me heen.
Maar Fien wil drinken. En een banaan. En fietsen op haar nieuwe fiets met sliertjes. Dus ik slik, glimlach en ga weer door.
Het nieuwe normaal
Ouders van een zorgintensief kind – we worden kampioenen in het dempen van onze emoties. Is het overlevingsdrang? Veerkracht? Of een ongemakkelijke cocktail van allebei? Vanaf het moment dat je hoort dat je kind anders is, kantelt je wereld. Maar de buitenwereld draait vrolijk door en verwacht van jou hetzelfde. Binnen no time leer je het “nieuwe normaal” te omarmen. Maar wat is daar eigenlijk normaal aan?
Het is niet normaal om wekelijks naar specialisten te gaan voor weer een nieuwe meting, nieuwe hoop, of juist nieuwe zorgen. Het is niet normaal om 24/7 aan te staan – altijd alert, altijd bezorgd, altijd voorbereid. Het is niet normaal dat hulpmiddelen je huis overnemen, of dat je kind pijn heeft omdat het lichaam groeit terwijl jij alleen maar wil dat ze gelukkig is.
En toch… doe je het allemaal. Zonder pauze.
Rouwen zonder tranen
Je hoeft niet altijd te huilen om verdriet te voelen. Er is zoiets als intuïtieve rouw – de emoties, de tranen. Maar er is ook instrumentele rouw. Die van plannen, regelen, oplossingen zoeken. Heel rationeel, heel daadkrachtig. Alsof je in een project bent beland dat je nooit had willen starten, maar waarin je nu wel ineens teamleider bent.
Alleen betekent die rationele aanpak niet dat er geen verdriet is. De angst, de druk, het eenzame gevoel daarin… ze zijn er. Altijd.
En hoe langer het duurt, hoe minder ik deel. Omdat ik inmiddels weet dat mensen schrikken van echte gevoelens. Of ze horen je aan, maar je voelt je alsnog niet gehoord door hun (onbedoelde) acties of opmerkingen.
En misschien is dat precies wat het zo lastig maakt: hoe goed bedoeld ook, echt inleven vraagt soms om even uit je eigen wereld te stappen.
Leren begrijpen van onze wereld
“Het was zo akelig stil in huis het weekend, de kinderen waren allemaal de deur uit!” (Gelukkig kan Sylvie niet alleen op pad, en zichzelf ook niet vermaken — dus stil zal het bij ons nooit worden.)
“Ugh, zo irritant — de huisarts had alleen op vrijdag plek. Moest ik meteen m’n hele ochtend omgooien.” (Poeh, één hele ochtend… hier is ‘één ochtend omgooien’ gewoon een vast hoofdstuk in ons draaiboek. Ons leven ís één grote logistieke legpuzzel).
“We hebben een prachtige wandeling opgenomen in het programma — echt een schitterende route over zanderige bospaadjes!” (Maar goed, Sylvie zit ook pas tien jaar in een rolstoel, dus dat soort dingen kunnen makkelijk over het hoofd gezien worden.)
Wat je wél kunt doen
Maar weet je, ik wil mijn energie daar niet aan verspillen. Ik heb andere bergen te beklimmen. En af en toe is mijn zuurstof al op nog vóór ik goed en wel begonnen ben. Als ik overal pijn zou toelaten, bij elke opmerking gefrustreerd raak of in elke tranenbak zou gaan zitten… dan blijft er weinig tijd meer over.
Dus, even onder ons…
Lieve mensen met relatief overzichtelijke levens: Als je eens wat langer moest wachten bij de gemeente, of als je voelt dat je dringend tijd voor jezelf nodig hebt terwijl je vrijgezel bent en jouw grootste verantwoordelijkheid het verzorgen van je kamerplant is… bewaar dat gevoel dan misschien even voor iemand die meer ruimte over heeft in zijn hoofd. Hier is het soms al vol genoeg.
Wil je écht iets betekenen? Vraag dan eens: “Hoe gaat het nou écht met jullie?” Of nog beter: Bied spontaan een keer je hulp aan. Dan lukt het ons misschien ook weer om even te ademen. Of te voelen. Of – wie weet – zelfs te huilen. En dan niet om een kromme rug of een kromme samenleving,
Maar omdat het even voelde alsof we écht gezien werden