Vakantie
Vakanties brengen allerlei veranderingen met zich. Zo ben je niet alleen op een andere plek, maar slaap je ook in een ander bed, eet je ander voedsel en ziet je dag er anders uit. Alhoewel verandering voor veel mensen een verfrissing kan zijn, kan het overweldigend zijn voor ouders met kinderen met speciale behoeften. Het resultaat: een tijd die leuk en ontspannend moet zijn, kan stressvol en zelfs emotioneel uitputtend worden. Hierdoor slaan sommige ouders met kinderen van speciale behoeften de familievakanties soms helemaal over. Jouw kind met speciale behoeften heeft structuur, consistentie en aanpassingen nodig. Jijzelf snakt mogelijk naar nieuwigheid, spontaniteit en ontspanning. Kun je beide krijgen? Het antwoord is ja, maar wel met een paar limieten.
Vakantie plannen
Kies voor een vakantie die het beste bij jou en je kind past. Een vrij avontuurlijke vakantie met een kind met speciale behoefte zonder plan staat garant voor een ramp. Als spontaniteit belangrijk voor je is maar overweldigend is voor je kind, overweeg dan om een afzonderlijke vakantie te nemen of oppas voor een dag in te huren terwijl jij op onderzoek uit gaat. Het is mogelijk om je kind voor te bereiden op een kort avontuur met open einde zonder hem/haar te overweldigen. Maar dit is natuurlijk voor elk kind met speciale behoeften anders. Over het algemeen geldt; hou het simpel. Overweeg om op één plek te blijven in plaats van rond te reizen. Probeer het daarbij te houden bij één activiteit per dag. Een te drukke planning kan alleen maar meer zorgen met zich meenemen. Daarnaast is het belangrijk om ook tijdens de vakantie je te houden aan vaste routines en schema’s. Kies daarom een vakantie die dit mogelijk maakt.
Voorbereiding
Het is belangrijk om aan jouw kind uit te leggen dat er een reis zal plaatsvinden. Dit kan aanvankelijke gevoelens van angst of overstuur veroorzaken, maar hoe eerder je het concept van een vakantie aan je kind uitlegt, hoe meer tijd je hebt en hoe gemakkelijker het zal zijn om gevoelens van kalmte en vertrouwdheid in te brengen als het gaat om de reis.
Enkele tips:
Creëer een verhaal waarin wordt uitgelegd waar je naartoe gaat en wat je gaat doen. Gebruik indien mogelijk echte foto's van mensen en plaatsen. Lees het samen geruime tijd voor de reis.
Praat over je plannen met je kind, deel het en benadruk het positieve. Houd het zo eenvoudig als nodig. Bijvoorbeeld: "wanneer we naar het strand gaan, is er heel veel water’’.
Overweeg een beloningssysteem te gebruiken voor goed gedrag. Bijvoorbeeld: "Als je bij ons in het restaurant blijft zitten totdat iedereen klaar is, mag je een aflevering van jouw favoriete tv-programma kijken."
Maak een plan voor elke dag en neem dit door tijdens het ontbijt, gebruik hierbij visuele beelden om je kind te helpen begrijpen wat er gaat gebeuren.
Maak een checklist. Nadat het soort vakantie is gekozen, begin dan met het maken van een checklist. Neem alles op wat je nodig hebt om jouw kind volledig te ondersteunen en overweeg of je hulp nodig hebt bij aankomst op de bestemming en tijdens de vakantie. Probeer de lijst op te stellen aan de hand van een gewone dag en noteer daarbij alles wat je in dag in dag uit nodig heeft en vul dit aan.
Exit plan of Plan B. Een reis hoe goed gepland, kan ook misgaan. Daarom is het handig om een exit plan te hebben. Zorg ervoor dat het hele gezin en of reisgezelschap op de hoogte is van dit plan. Een exit plan houdt in het algemeen in dat een reis afgebroken kan worden op het moment dat dit niet meer gaat. Naast een exit plan is het ook goed om een plan B te hebben. Jouw kind met speciale behoeften kan een geweldige tijd hebben tijdens een bepaalde activiteit, of hij/ zij kan een driftbui krijgen. Mocht dit het geval zijn, dan kan een plan B een uitkomst zijn. Een plan B zou kunnen zijn dat jij met je kind tijdens een activiteit naar een andere plek gaat. Hierdoor kan jouw kind mogelijk weer tot rust komen en de rest van het gezin/ reisgezelschap heeft hier niet al te veel last van.
Bereid je gezin en/of reisgezelschap voor
Als je op vakantie gaat met vrienden of familieleden die jouw kind niet goed kennen, geef ze dan van te voren aan over wat ze kunnen verwachten, wat zij kunnen doen om de vakantie voor jou en jouw kind gemakkelijker te maken, hoe zij jouw kind kunnen betrekken, en wat te doen als er iets dreigt mis te gaan.
Neem de nodige spullen mee
Als je weet dat je kind het moeilijk zal hebben zonder zijn favoriete tv-programma en je niet zeker bent van de kabelontvangst, breng dan een dvd- en dvd-speler mee voor de zekerheid. Als jouw kind bepaald speelgoed, kussens, voedsel of comfortartikelen nodig heeft, breng deze dan mee. Denk daarbij ook goed na over mobiliteit apparatuur die je zou kunnen meenemen en of je de opladers, adapters of reserveonderdelen nodig hebt.
Accommodaties en faciliteiten
Controleer voordat je boekt of jouw reisorganisatie jou kan garanderen dat jouw bestemming over alle faciliteiten beschikt die je nodig hebt. Denk hierbij aan bijvoorbeeld rolstoeltoegankelijkheid van de accommodatie, douchestoelen enz. Hierbij is het van belang dat je genoeg informatie verstrekt aan de reisorganisatie. Wees duidelijk bij het beschrijven van de speciale behoeften van jouw kind.
Niet alle reisorganisaties zijn bekend met de ‘’jargon’’ van toegankelijke reizen of begeleide reizen, ook zijn ze mogelijk niet bekend met de medische termen. Het is daarom belangrijk om zoveel mogelijk details door te geven, denk hierbij aan wat wat je kind wel kan/ mag en en niet kan/ mag. Maak het vooral niet minder belangrijk en verstrek zoveel mogelijk informatie. Hoe meer informatie een reisorganisatie heeft hoe beter ze jou en je kind kunnen ontvangen. Mochten er bepaalde beloftes worden gedaan door deze reisorganisaties, zorg dan dat dit schriftelijk bevestigd wordt. Zo heb je de gemaakte afspraken/ beloftes op papier en kan er ook geen sprake zijn van miscommunicatie. Het wordt daarnaast ook aanbevolen om ruim 48 uur voor aankomst te bellen om te controleren of er voldaan is aan jouw verzoeken.
Medicijnen en dokters
Wanneer je kind medicatie gebruikt, bespreek je vakantie dan op tijd met de dokter. Zo kan je zorgen dat je op tijd een voorraad medicijnen hebt voor op vakantie. Vergeet niet een doktersverklaring mee te nemen (ook handig deze in het Engels te hebben). Hier kun je kijken of je naar een land gaat waarvoor je speciale formulieren moet invullen en meenemen. De apotheek kan je hier ook informatie over geven.
Als je naar het buitenland gaat moet je soms vaccinaties krijgen tegen bepaalde ziektes. Overleg met de behandelend arts van je kind of je kind deze prikken mag krijgen.
Bespreek de reis vooraf met de arts van jouw kind, deze kan je namelijk adviseren hoe om te gaan met een lange vlucht, beperkte medische faciliteiten, het niet beschikbaar zijn van medicijnen op recept en andere mogelijke valkuilen. Reis daarnaast ook met een verklaring van de arts van jouw kind, bij voorkeur op briefpapier, over de toestand jouw kind, medicijnen, mogelijke complicaties, speciale behoeften en andere relevante informatie.
Als jouw kind dringende medische zorg nodig heeft, kan het een goed idee zijn om een bestemming te kiezen die zich in de buurt van een ziekenhuis bevindt. Controleer daarbij altijd waar de dichtstbijzijnde medische centra en ziekenhuizen zich bevinden voordat je op reis gaat. Ook dient er rekening gehouden te worden met de nodige medicijnen. Het is handig om altijd iets meer medicijnen mee te nemen dan nodig is, de experts adviseren minimaal 1 extra compleet pakket aan medicatie. Neem de medicijnen mee in originele verpakkingen mee en bewaar deze in de handbagage.
Vergeet ook niet vooraf een een medische verklaring aan te vragen bij de apotheek, mogelijk dat sommige medicijnen vallen onder de Opiumwet en niet toegestaan zijn in het buitenland. Het is ook verstandig om het vaccinatieadvies op te vragen van betreffende land, omdat je kind misschien wel extra vatbaar is voor infectieziekten.
Zorg en hulpmiddelen
Sommige voorzieningen/hulpmiddelen/zorg kunnen door een (plaatselijke) thuiszorgorganisatie geleverd worden. Op Atlas van zorgvakantie kun je hier veel over lezen. Soms kunnen dit soort dingen worden vergoed vanuit Zorg in Natura (ZIN) of het Persoonsgebonden Budget (PGB).
Op de website van de Nederlandse Branchevereniging Aangepaste Vakanties (NVBA) kun je heel gemakkelijk zoeken naar een vakantie die precies aansluit bij jullie behoeften mét de hulpmiddelen en extra zorg die jullie nodig hebben. Ook kun je de vakantiewijzer van MEE bekijken.
Voor gezinnen met een ernstig ziek kind kun je bijvoorbeeld kijken op Villa Pardoes. Op Kidsproofplus vind je veel mogelijkheden voor een vakantie met een kind met een beperking.
Bij Heppie kun je ook terecht voor kinderen met een ontwikkelingsstoornis zoals autisme.
Wil je graag kamperen met het gezin maar zit je kind in een rolstoel? Kijk dan eens bij Stichting on Wheels.
Alleen op vakantie
Het kan ook heerlijk zijn voor je kind (en voor jullie) om alleen op vakantie te gaan. Denk bijvoorbeeld aan een logeerweek bij de vakantieopvang. Ook zijn er speciale vakantiekampen voor kinderen met een beperking, ziekte of stoornis. Veel ouders vinden dit moeilijk: het liefst gaan zij met zijn allen op vakantie. Ze voelen zich schuldig. Aan de andere kant kan het ook een adempauze geven voor jullie als gezin. Hierna kun je er ook weer met extra veel zorg en aandacht voor je andere kind zijn.
Soms is het mogelijk dat vakantieopvang vergoed wordt vanuit Zorg in Natura of het Persoonsgebonden Budget. Dit kan je navragen bij de organisatie waarmee je kind op vakantie gaat.
Je kunt voor zo’n vakantie voor je kind kijken op veel verschillende websites. Bijvoorbeeld bij Heppie of Wielewaal.
Handige links
Handige websites en bronnen voor reizen met een beperking:
www.meevakantiewijzer.nl (informatie over reizen voor personen met een beperking)
www.flowreizen.nl (begeleide reizen)
www.deblauwegids.nl (zorg, begeleide en senioren- vakanties)
www.Rpcare.nl (bungalows en chalets)
www.accessibletravelnl.com (toegankelijk reizen in Nederland)
www.stichtingonwheels.nl (camper reizen)
www.gehandicapten.com (rolstoeltoegankelijk woningen)
www.zorgsamvakanties.nl (thuiszorg vakanties)
www.accessiblejourneys.com (vakanties voor trage wandelaars en reizigers met een rolstoel)
www.disabledtravelersguide.com (gids voor reizigers met een beperking en toegankelijke accommodaties)
www.carias.nl (aangepaste cruise-vakanties)
www.imfreee.org (droom bestemmingen voor reizigers met een beperking)
Zorgbungalows in Nederland (verzamelde vakantieparken met aangepaste faciliteiten)
Bron: VisumVoor.com