Schouders
Kind & Ziekenhuis
  • MENU
Anders dan 'normaal'
Passend onderwijs
Werk en dagbesteding

Voortplanting en seksualiteit

Liefde, intimiteit en seksualiteit zijn onderdeel van ieder mens. Ook van een kind met een beperking. Hoe je hier als ouder mee omgaat is afhankelijk van de diagnose, maar ook van cultuur, geloof en eigen waarden en normen van jullie gezin.

Het is erg belangrijk je kind seksuele voorlichting te geven. Natuurlijk hou je hierbij rekening met wat jouw kind begrijpt.

Seksuele opvoeding

Ook jouw kind zal - net als leeftijdsgenoten - vragen hebben over seks, maar soms wel heel specifieke zoals: Zal ik ooit een partner vinden? Wat kan ik eigenlijk in seksueel opzicht en wat niet?

De Rutgers Stichting ontwikkelde een gids met informatie en tips over de seksuele ontwikkeling en opvoeding van kinderen met een licht-verstandelijke, auditieve, visuele en lichamelijke beperking, een stoornis in het autisme spectrum en ADHD. Hierin staat stapsgewijs uitgelegd welke ontwikkeling kinderen tussen de 0-18 jaar doorlopen en hoe je kinderen hierin begeleid. Ook is er een versie voor kinderen van 12+ met een beperking of chronische ziekte.

Op de website van autisme.nl lees je een uitgebreid dossier over autisme en seksualiteit vanuit de informatietafel Autisme.

Op deze site lees je ook over de seksuele ontwikkeling van kinderen met ontwikkelingsproblematiek. Deze komt van de website seksuele vorming. Daar kun je nog meer informatie vinden.

De Wegwijzer 'Praten over seks' (gericht op de rol van een begeleider) bevat handige tips om het thema bespreekbaar te maken. Ook is er een checklist.

Het Werkboek 'Ik en de ander' is een persoonlijk werkboek dat in het dagelijks leven gebruikt wordt over sociale relaties.

De meeste kinderen willen natuurlijk helemaal niet over dit onderwerp praten met hun ouders. De website Op eigen Benen kan uitkomst bieden. Daar kan je kind zelf van alles lezen over een veranderend lichaam en over seksualiteit of bijvoorbeeld seks met een aandoening. Ook de Rutgers Stichting schreef hierover.

Voor jongeren is er ook deze videoreeks waarbij mensen met een beperking (fysiek en verstandelijk) met elkaar spreken over dilemma’s bij het beleven van intimiteit over intimiteit wellicht interessant.

Een handig boekje waarin veel vragen worden beantwoord is ‘Kun je seks hebben met CP?’. Ook interessant voor kinderen met een andere beperking. Op het Kennisplein Gehandicapten sector kun je lezen over de ’Voorlichtingsbox Seksualiteit’. Maar ook de website opvoeden.nl heeft nuttige tips en informatie over seksuele voorlichting.

En voor de EMB doelgroep bevat deze pagina van EMB Nederland veel informatie.

Zwangerschap

Praat met elkaar over het krijgen van kinderen en welke impact dat op het leven zal hebben. Hoe denkt jouw kind hierover? Het is ook helemaal geen gek idee om hier professionals bij te betrekken of ervaringsdeskundigen; andere ouders en andere kinderen met een beperking of aandoening die een kind hebben gekregen. De website ‘Nu Niet Zwanger' ondersteunt kwetsbare mensen een bewuste keuze te maken over het moment van hun kinderwens, zodat zij niet onbedoeld zwanger raken.

Je kunt je kind verschillende mogelijkheden uitleggen. Zoals anticonceptie of sterilisatie. Leg aan je kind uit dat anticonceptie belangrijk is. Praat hier zeker ook met jongens over. Begin er niet pas over wanneer je kind de vruchtbare leeftijd heeft bereikt, maar begin er al jong mee. Anticonceptie kan ook een ander doel dienen dan alleen maar bescherming tegen zwangerschap. Bijvoorbeeld wanneer jouw dochter begint met menstrueren maar zichzelf niet kan verschonen. Anticonceptie kan er dan voor zorgen dat de menstruatie stopt.

Grensoverschrijdend seksueel gedrag

Het is belangrijk dat je kind weet wat zijn of haar eigen grenzen zijn en dat anderen daar niet overheen mogen gaan en andersom. Op 'Op eigen Benen' kan je kind hier meer over lezen. Er wordt daar bijvoorbeeld ook geschreven over een het spel seCZ taLK. Een bordspel voor jongeren met een chronische aandoening of beperking. Het is ontwikkeld om relaties, intimiteit en seksualiteit bespreekbaar te maken en informatie en kennis over te dragen over deze onderwerpen. Dit kun je bestellen en samen spelen met je kind (of je kind laten spelen met vriendjes of op school). Een ander spel om samen te spelen is ‘Oke?!

Social media kan voor kwetsbare kinderen een risico zijn. Fabriek69 organiseert op verschillende gebieden trainingen voor begeleiders (en soms ook ouders) van deze kinderen. Een daarvan gaat bijvoorbeeld over het bespreekbaar maken van social media in combinatie met seksualiteit en pesten.

Sekszorg

Mensen met een beperking, chronische ziekte of aandoening hebben net als iedereen seksuele gevoelens en verlangens en behoefte aan intimiteit. Volgens wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft ieder mens recht op 'het hoogst haalbare niveau van seksuele gezondheid, met inbegrip van toegang tot seksuologische en reproductieve gezondheidszorg. Tegenwoordig zijn er steeds meer mogelijkheden tot sekszorg.